اسرار نامه

“اسرارنامه” یکی از مثنوی‌های مسلم‌السند فریدالدین عطار نیشابوری و احتمالاً از جمله نخستین آثار او بوده است .

این اثر مشتمل است بر 3305 بیت در 22 مقاله. سه مقاله نخستین آن به ترتیب دربارهٔ توحید و نعت رسول اکرم و فضائل خلفای راشدین است.

از مقاله چهارم به بعد دربارهٔ موضوعات گوناگون تصوف است. در مقالات بعد درباره شماری از اصطلاحات صوفیه مانند شوق و نکات صوفیانه مانند سر جان و تن و نکوهش نفس اماره سخن گفته شده است.عطار در این مثنوی فلسفه مشایی و عقل استدلالی را نکوهش می کند و در عین حال در مقاله هشتم نکات فلسفی متعددی را از دیدگاه عرفانی بیان می کند. در این مقاله وی از مراتب موجودات سخن می گوید که به ترتیب عبارتند از:

ارکان،معادن، نبات، حیوان، انسان، انبیا، محمد

عطار معتقد است جهانی که ما با حواس خود ادراک می کنیم موهوم است. به عبارت دیگر ما فقط ظاهر اشیا را می بینیم و درک می کنیم نه حقیقت و باطن آنها را و اگر حقیقت اشیا را می دیدیم درمی یافتیم که اصل همه آنها یک چیز است.از مقاله نهم به بعد عطار به خصوص درباره معاد و احوال آخرت سخن می‌گوید و تقریباً تا آخر کتاب سعی می کند یاد مرگ و مردن را در خواننده زنده کند و لذا این کتاب به لحاظ القای مرگ آگاهی درمیان کتاب‌های صوفیانه کم‌نظیر است.