نشانه-معناشناسی دیداری

کتاب «نشانه – معناشناسی دیداری» نوشته‌ی «حمیدرضا شعیری» (نشانه‌شناس، معناشناس، کارگردان تئاتر و منتقد ادبی و هنری ایرانی و دانشیار گروه زبان فرانسه دانشگاه تربیت مدرس) شگردها و فرایند تولید و دریافت معنا را در گفتمان‌های دیداری براساس روابط بین سطوح نشا‌نه‌ای، صورت بیان و صورت محتوا، راهبردهای معناسازی و بر‌هم کنشی گفته‌پرداز و گفته‌یاب مورد مطالعه و تحلیل قرار می‌دهد.

به‌طورکلی این کتاب از سه فصل اصلی تشکیل شده است. در فصل اول، مبانی نشانه‌شناسی دیداری براساس دیدگاه‌های رولان بارت، آمبرتو اکو، آلژیرداس ژولین گرمس، ژان ماری فلوش و گروه «مو» مورد مطالعه قرار می‌گیرد. فصل دوم این کتاب به ارایه‌ی مبانی نشانه – معناشناسی دیداری اختصاص دارد. سازه‌هایی مانند بافتار، ریتم، فشاره-گستره، حضور-غیاب، مرکززدایی-مرکزگرایی، وحدت-کثرت، کاهش-افزودگی و… و نقش آن‌ها در چگونگی تولید و دریافت معنا‌های دیداری بررسی می‌شوند. فصل سوم این کتاب که به بیان نظریه و کاربرد نشانه- معناشناسی در تحلیل گفتمان‌های دیداری می‌پردازد، از قسمت‌های گوناگونی تشکیل شده که هر کدام به بررسی یکی از گونه‌های دیداری، جهت تبیین شرایط و فرایند پیچیده‌ی معناسازی با توجه به کنش‌هایی مانند تقابل، تعامل، هم‌سویی، هم‌آمیختگی، تعلیق، ترکیب، تنش، سیالیت، ارزش، پادسازی، و… متمرکز است.