درآمدی بر آیکونولوژی

نظریه ها و کاربردها

کتاب «درآمدی بر آیکونولوژی» نوشته‌ی دکتر ناهید عبدی، ضمن معرفی روش‌شناسانه‌ی آیکونولوژی، این روش را در تبیین و تحلیل نمونه‌هایی از نگارگری ایرانی به کار گرفته است.

این کتاب شامل چهار فصل با عناوین: درآمدی بر آیکونوگرافی؛ پانوفسکی، نظریه و روش؛ آیکونوگرافی پس از پانوفسکی؛ و بررسی نگارگری با روش آیکونوگرافی است.

آیکونولوژی از برجسته‌ترین رویکردهای مطالعات آثار هنری محسوب می شود و طی چند دهه‌ی اخیر در پژوهش‌های محققان کشورهای گوناگون نقش موثر و حتی تعیین‌کننده‌ای را به خود اختصاص داده است.

درک معنای مکنون در آثار هنری همواره یکی از دغدغه‌های پژوهشگران و مفسران هنر بوده است. آیکونولوژی روشی در تفسیر تاریخ هنر و آثار هنری است که توسط «اروین پانوفسکی» مطرح شده است. آیکونولوژی ابتدا در تفسیر آثار هنر مسیحی به‌کار گرفته شد و سپس در تفسیر آثار مدرن نیز امتحانش را به خوبی پس داد. این روش در سه مرحله‌ی توصیف و تحلیل و تفسیر به مطالعه‌ی معناهای مستتر در آثار هنری می پردازد و به واسطه‌ی تعریف روشنی که از ضوابط هر مرحله ارائه می دهد در حوزه‌ی آموزش‌های دانشگاهی مفید و دارای اهمیت است. آیکونولوژی در تفسیر آثار هنری وابسته به سنت و ادبیات همچون هنرهای ایرانی و نگارگری از قابلیت قابل توجهی برخوردار است، اما این رویکرد برجسته و موثر در ایران بسیار کم شناخته شده است.