جستاری چند در قلمرو شاهنامه،حماسه و اسطوره

شاهنامه سرگذشت یک قوم/ ملّت است از حضیض بدویت تا اوج مدنیت؛ از زمانی که این ملّت با طرز تهیۀ پوشاک، خط و کتابت، پخت و پز و سایر وجوه مدنیت آشنا

نبود تا آن هنگام که در کشورداری، کشورگشایی، دین توحیدی، علوم و فنون، شعر و ادب و موسیقی و … سرآمد دیگر ملل گشت؛ و البته در این مسیر بسیار دشوار و

طاقت‌فرسا همۀ افراد این ملّت زحمات فراوانی متحمل شدند؛ قربانیان ارجمندی فدیه دادند تا سرانجام نهال تمدّن به بار نشست.

گزارش سپاردن این مسیر دشوار را گروهی پرشمار از موبدان، گوسان­ها و خاندان­های پهلوانی حفظ کردند و به نسل آینده سپردند و دست آخر فردوسی آن گزارش را به

هنرمندانه‌­ترین و متناسب‌ترین شکل و به صورت روایی به نظم درآورد و جاودانه ساخت.

شاید از این رو باشد که عشق و علاقه به فردوسی و شاهنامه در ناخودآگاه بیشتر ایرانیان جای گرفته است و این عشق و علاقه به خاطر نقش سترگی است که شاهنامه در

حفظ و تداوم نظام فکر و فرهنگ ایرانی بر عهده داشته است.

نویسندۀ این سطور بر اساس همان عشق که گفته آمد، از مدّت­ها پیش پژوهش­هایی خرد و  مختصر دربارۀ شاهنامه به انجام رسانده و در هر یک از زاویه­ای خاص به شاهنامه نگریسته است؛ برخی از این پژوهش‌ها مستقیماً با خود شاهنامه مرتبط‌اند و برخی به حوزۀ اساطیر و سایر حماسه­­ها و آثار مختلف حماسی، امّا فصل مشترک همۀ این جستارها شاهنامۀ حکیم طوس است و انگیزۀ نوشتن آنها در طی سال­ها و به تفاریق بیشتر ادای دین به شاهنامه و فردوسی بوده است.

تاریخ سلطان سلیمان 

شاهنامه‌نویسی به‌ عنوان نخستین شکل تاریخ‌نگاری منظوم در دربار عثمانی، از اواسط قرن نهم هجری گسترش یافت و 

   شاهنامه‌های تاریخی بسیاری به زبان فارسی، به تقلید از شاهنامۀ فردوسی، در وصف لشکرکشی‌های شاهان عثمانی سروده ‌شد.

منظومۀ حماسی تاریخ سلطان سلیمان یکی از آثار مهم سید لقمان اورموی، سومین شهنامه­‌چی دربار عثمانی است

که سرایش آن در سال 986 ه.ق.‏ در دربار مراد سوم به پایان رسید.

در این اثر رویدادهای هفت سال پایانی‏ زندگی سلطان سلیمان قانونی و لشکرکشی‌های او به اتریش و مجارستان روایت شده است. تاریخ سلطان سلیمان از نظر ادبی درخور توجه و ارزشمند است و تأثیر ادب فارسی و شاهنامۀ فردوسی در آن مشهود است. شاهنامه‌هایی که در دربار عثمانی به فارسی سروده شده است، بخش مهمی از ادبیات ناشناختۀ ایرانی-عثمانی را دربرمی‌گیرد و از جایگاه ممتاز و ویژه‌ای برخوردار است. با تصحیح انتقادی این‌گونه آثار، به‌ویژه منظومۀ ارزشمند تاریخ سلطان سلیمان و بررسی ویژگی‌های ادبی، زبانی و تاریخی آن، زمینۀ مناسب برای شناخت بهتر جایگاه ادبیات فارسی در آسیای صغیر و ترسیم هرچه بهتر چگونگی استمرار هویت ایرانی در خارج از قلمرو ایران‌زمین فراهم و میزان انتقال سنتهای ادبی، فرهنگ و هویت ایرانی به قلمرو عثمانی بیشتر آشکار می‌شود، به‌ویژه که این تاریخ‌ها همزمان با حکومت سلسلۀ صفوی بر ایران -یکی از برجسته‌ترین دوره‌های بازنمایی هویت ایرانی- تألیف شده ‌است.

همین گوشه از آسمان قصه‌ی روشنای هنرمند است که بعد از سال‌ها دوری از خانه و خانواده، به خانه برمی گردد.

در حالی که رنج‌های گذشته همچنان همراه اوست… اما او مصمم است برای تغییر شرایط و در اولین اقدام برای کار بهتوصیه‌ی استادش به آموزشگاهی می‌رود،

آموزشگاهی نزدیک به خاطرات گذشته‌ی او و این شروع جنگ زنانه‌ی او برای

گذر از این رنج‌ها و از پیله در آمدن و پروانه شدن است…

زمان ارسال از تاریخ بیست و یکم شهریور به بعد خواهد بود .

دوستانی که تهران تشریف دارند لازم هست هنگام ثبت سفارش تاریخ را مشخص کنند ولی ارسال از تاریخ مشخص شده انجام خواهد شد. برای دوستانی که شهرستان تشریف دارند نیز از این تاریخ تحویل پست داده خواهد شد.

اگر میخواهید کتاب برای شخص خاصی امضا شود حتما در قسمت یادداشت ها مشخص کنید درغیراینصورت به اسم سفارش دهنده امضا خواهد شد.

تا تاریخ نوزدهم شهریور برای ثبت سفارش با امضای نویسنده فرصت دارید.

ژاله باز هم پوزخند زد و گفت:

ــ زنایی مثل من، اجازه‌ اعتماد به سایه‌ی روی دیوار رو هم ندارن! این تنها حرفیه که دلم نمی‌خواد تو درکش کنی! چون باید جای من باشی تا بفهمی!

ــ خب تهش چی می‌شه؟! بعد از اینکه بهش اعتماد کردی؟! اگر از دستش دادی، باز هم برمی‌گردی اینجا… باز هم تنهایی الانت رو داری… اما اگر از دستش ندادی چی؟! با کسی هستی که دوستش داری.

ــ از دست دادن امیرعلی، از دست دادن غرورمه… تو واقعاً نمی‌فهمی زنی که غرورش رو از دست بده هیچی نداره؟!

از رمضان 1297 تا شعبان 1299ق.

دربردارندۀ شرح سفر به لار و شهرستانک و روزنامۀ هوا و اثرهای آسمانی و زمینی

در کتاب روزنامۀ خاطرات ناصرالدین‌شاه قاجار (جلد نهم) ، وقایع روزانه از رمضان 1297 تا شعبان 1299 پی گرفته شده است.

افزون بر گزارش‌های روزانه از اتفاقات شهر طهران و شرح سفرهای شاه به مناطق اطراف دارالخلافه به جهت شکار و تفریح، تفصیل سفرهای ییلاقی وی به لار و شهرستانک

نیز قید شده است.

همچنین بخشی از مطالب کتاب به گزارش شاه از وضعیت آب و هوایی طهران و اطراف آن اختصاص یافته است.

از جمادی‌الاول 1296 تا رمضان 1297ق.

دربردارندۀ شرح سفر به لار، لاهیجان،سوادکوه و کلاردشت 

کتاب روزنامۀ خاطرات ناصرالدین‌شاه‌ قاجار (جلد هشتم) دربردارندۀ روزنامۀ خاطرات ناصرالدین‌شاه قاجار از جمادی‌الاول 1296 تا رمضان 1297 است.

در این جلد همچون مجلدات قبل،علاوه بر پرداختن به رویدادهای دارالخلافۀ طهران و گزارش‌هایی از عزل و نصب‌های حکومتی ،شرح مبسوطی از

سفرهای ناصرالدین‌شاه به مناطق ییلاقی همچون لار،لاریجان،سوادکوه و کلاردشت نیز آمده است.

شوّال 1293- جمادی‌الاول 1296

به انضمام سفرنامۀ دوم فرنگستان 

کتاب روزنامۀ خاطرات ناصرالدین‌شاه قاجار (جلد هفتم) شامل وقایع از شوّال 1293 جمادی‌الاول 1296 است.

در این کتاب، علاوه بر شرح وقایع متفرقه، اخبار مربوط به دارالخلافۀ طهران، شرح مسافرت چند روزۀ شاه به مسیلۀ قم؛گزارشی از جشن صدسالگی سلطنت قاجاریه و

همچنین جشن سی سالگی سلطنت ناصرالدین‌شاه را نیز خواهیم خواند .

در ادامه، شرح کاملی از سفر دوم ناصرالدین‌شاه به فرنگستان ارائه شده که حاوی اطلاعات فراوانی برای پژوهشگران عرصه‌های مختلف تاریخ است .

کیلومتر صفر 

مائل، مدیر مالی یک شرکت استارت‌آپ درحال‌توسعه در پاریس، به قدری غرق در کار شده است که دیگر وقتی برای خود و محقق ‌نمودن آرزوهایش ندارد؛ اما وقتی بهترین دوستش، رومن، از او درخواست می­کند که برای نجات زندگی او به نپال برود، برخلاف میل باطنی‌اش موافقت می‌کند. مائل نمی‌داند که سفرش به کاتماندو و صعود به پناهگاه آناپورنا همراه با راهنمای متبحّرش­، شروعِ یک ماجراجویی جذاب خواهد بود. این سفر، چگونگی رویارویی با خود واقعی و راز شادی درونی را به او می­آموزد؛ اما آیا او در نجات دوستش موفق خواهد شد؟ آیا این سفر، زندگی شخصی و عاطفی او را تحت ‌تأثیر قرار خواهد داد؟

مود آنوکوا (1971)، نویسندۀ معاصر فرانسوی، اولین رمان خود را با عنوان راهی به سوی خوشبختی: کیلومتر صفر، با الهام از زندگی شخصی­اش در سال 2017 به چاپ رسانده است. این کتاب از سال چاپ خود تا‌کنون در زمرۀ پرفروش­ترین رمان­های رشد فردی بوده و مخاطبان بسیاری را تحت تأثیر قرار داده است. او آثار دیگری نیز در زمینۀ خودشناسی و بهبود روابط انسانی به چاپ رسانده، اما همچنان این رمان، محبوب­ترین اثر او به شمار می­رود. راهی به سوی خوشبختی: کیلومتر صفر، به زبان­های متعدّدی در دنیا ترجمه شده و بسیار مورد استقبال قرار گرفته است.