منظومه ای پهلوانی و پیرو شاهنامه از عصر صفویه

کتاب زرين قبانامه که سراينده او ناشناخته است، يکي از منظومه‌های پهلوانی تا امروز است که در سه دست‌نويس موجود از آن بانام‌های شاهنامه اسدی، رستم و سليمان و زرين قبای هفت لشکر معرفی شده است.

سراينده شيعی متن ناشناس است و بنابر قراينی اثر خويش را در عصر صفويان و در شصت‌سالگی و شايد يکی دو سال پيش و پس به نظم درآورده است.

داستان منظومه در زمان پادشاهی کيخسرو در ايران و پيامبری حضرت سليمان(ع) روی می دهد و با آمدن فرستاده سليمان(ع) به نام زرين قبا، که در پايان معلوم می شود نوه رستم است به دربار ايران و دعوت ايرانيان به پذيرش کيش سليمان(ع) آغاز می شود.

بعدازآن روايات متعدد و بسيار متنوعی به شيوه داستان در داستان در 23133 بيت نقل می شود که شخصيت‌های اصلی آن‌ها غالباً زرين قبا و ديگر پهلوانانِ رستم نژاد هستند. ساختار و موضوعِ اين روايات نقالی عاميانه است و ناظم ناشناس در عين تأثرات زبانی و بيانی گوناگون از شاهنامه نهايتاً منظومه‌ای ميان‌مايه عرضه کرده است که واژه‌ها و گزاره‌های ويژه نقّالی نيز در آن ديده می شود منظومه زرين قبا نامه که متن تصحيح‌شده آن بر اساس سه دست‌نويس موجود به همراه مقدمه و تعليقاتی در اين کتاب تقديم حضور محققان و علاقه‌مندان ادب حماسی ايران می شود، از بلندترين منظومه‌های پهلوانی پس از شاهنامه است که سراينده‌ای ناشناخته آن را احتمالا در روزگار صفويان به نظم کشيده است.